Powodem przyznania zasiłku stałego jest całkowita niezdolność do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności. Renta socjalna jest świadczeniem wypłacanym osobom pełnoletnim z uwagi na całkowitą niezdolność do wykonywania pracy.
Jeżeli osoba jest uprawniona zarówno do uzyskania zasiłku stałego, jak i renty socjalnej, wybierane jest jedno ze świadczeń. Przepisy Ustawy o pomocy społecznej mówią o tym, iż w przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej zasiłek stały nie przysługuje.
Zasiłek stały przysługuje osobie samotnej lub pozostającej w rodzinie z uwagi na całkowitą niezdolność do pracy z powodu wieku (osoba w wieku emerytalnym, nie pobierająca emerytury ani renty) lub z powodu niepełnosprawności (osoba posiadająca orzeczenie z ZUS-u o całkowitej niezdolności do pracy lub też o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo I lub II grupę inwalidzką).
Przy przyznawaniu zasiłku stałego brany jest pod uwagę dochód osoby ubiegającej się o przyznanie tego zasiłku, jak również dochód na osobę w rodzinie. W przypadku osoby samotnej warunkiem przyznania zasiłku stałego jest osiąganie przez nią dochodu niższego od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (obecnie – 2016 – wysokość kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej wynosi 634 zł netto). Natomiast w przypadku osób pozostających w rodzinie zasiłek stały przysługuje, jeżeli dochód tej osoby, jak również dochód na osobę w rodzinie, jest niższy od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (obecnie – 2016 – kryterium dochodowe na osobę w rodzinie wynosi 514 zł netto).
